Mijn ex is een narcist. Hoe ga ik hier mee om

Je zegt “mijn ex is een narcist” maar je houdt van hem of haar? Je bent ooit gezwicht onder zijn of haar charmes, je werd overladen met cadeau’s en leuke attenties. Nog nooit kreeg je zoveel liefdevolle aandacht en je voelde je er heerlijk bij. Dat gevoel kan nog sterker zijn als je al een of meerdere relaties hebt gekend waarin je aandacht te kort kwam of zelfs compleet werd genegeerd.

Als je ex of partner een narcist is en je weet niet of het nog de moeite waard is om voor je relatie te vechten, lees dan dit artikel en trek dan vervolgens gezonde conclusies.

Je zegt mijn ex is een narcist, maar weet je dit nu wel zeker

In de eerste plaats is het belangrijk om uit te zoeken of je ex inderdaad een narcist is of dat je ex eerder een egoïst is met narcistische persoonlijkheidstrekjes. Dus hoe kun je weten wat het verschil is tussen een narcist en een egoist.

In grote lijnen kan gezegd worden dat egoïsme geen persoonlijkheidsstoornis is maar eerder een onaangename karaktertrek die gerelateerd is aan gedachten en overwegingen. Een egoïst handelt met name vanuit eigen belang. Iedereen heeft wel narcistische en egoistische trekjes. Echter, als het egoistisch gedrag constant is is er sprake van een narcistische persoonlijkheid stoornis.

Narcisme is een ziekelijke vorm van eigenliefde en de term is door Freud gebruikt voor mensen die extreem veel van zichzelf houden en zichzelf altijd en overal centraal willen stellen.

Je bent als het ware geobsedeerd met jezelf. Er is sprake van een overdreven gevoel van eigenwaarde en een sterke behoefte aan bewondering. Het empatisch vermogen, dat wil zeggen, het vermogen om je in een ander te kunnen verplaatsen is heel zwak of inexistent. De behoefte aan aandacht is groot. In dit artikel gaan we meer in op de vraag of je relatie nog de moeite waard is om voor te vechten als je ex een narcist is.

Hoe denkt een narcist?

Een narcist beschouwt zichzelf als superieur en komt zeer charmant over. De omgeving van de narcist heeft grote bewondering voor zijn/haar charmes. In de relatie kan een narcist zichzelf op een geheel andere wijze profileren, het gedrag kan dan extreem manipulatief zijn waardoor je je als partner onzeker gaat voelen. Als je niet uitkijkt gaat het ten koste van je eigen geluk.

Je weet of je ex een narcist is als je merkt dat hij/zij op de volgende manier denkt:

• ik laat nooit mijn zwakheden zien
• het ene uur ben ik aardig en de andere keer schiet ik gemakkelijk uit mijn slof. Dit met als doel om jou als partner onzeker te maken zodat ik controle over je hou
• ik kom mijn afspraken en beloften niet na (het is niet mijn schuld)
• jouw mening telt niet
• ik aarzel niet om te dreigen en als je weg gaat zorg ik ervoor dat het slecht met je afloopt
• ik ben belangrijker en machtiger dan jij
• ik geef je de schuld van alles
• mijn behoeften komen altijd op de eerste plaats
• ik ben niet in je geinteresseerd
• ik lieg en manipuleer nooit (terwijl dat in wezen natuurlijk wel zo is)
• ik duld geen kritiek
• ik heb geen problemen
• ik ben geniaal en grootste plannen (die ik nooit zal waarmaken)
• ik geniet als jij kwaad bent
• ik geniet van aandacht, positief of negatief
• ik aarzel niet om grapjes te maken ten koste van anderen
• ik ben niet verantwoordelijk
• ik kan dit beter dan jij
• ik maak je bang
• ik verneder je
• ik spreek mezelf vaak tegen
• ik zorg dat je afhankelijk raakt van mij

Een narcist gaat heel subtiel te werk. In het begin van de relatie merk je er weinig van. Integendeel, je hebt de indruk dat je narcistische partner alle oplossingen weet voor je problemen, dat je hem/haar alles kan toevertrouwen. Kortom je narcistische ex of partner heeft oren naar en oog voor jouw leed. Je voelt je gesteund. De narcist is zo intelligent dat hij/zij de perfecte psycholoog kan spelen. Hoe precies?

Een narcistische partner zal alles perfect onthouden wat je in het verleden hebt gezegd en niet aarzelen om het later tegen je te gebruiken zodat je emotioneel uit balans raakt en je geraakt wordt op je zere plekken.

Mijn ex is een narcist. Waarom werd ik verliefd? 

Personen die gemakkelijk verliefd raken op een narcist zijn doorgaans personen die

• uit een moeilijke of zelfs traumatische relatie komen
• een burn out achter de rug hebben
• emotioneel uit balans zijn
• een dierbare persoon hebben verloren
• om moeten gaan met een chronische en moeilijke ziekte
• angstig zijn
• onzeker zijn
• gevoelig zijn voor kritiek

In het begin van de relatie is de narcist juist erg vriendelijk, aangenaam, empatisch, attent, toegankelijk, charmant, sexy, romantisch….

De narcistische partner zal je heel veel complimenten geven en je een prachtig leven beloven dankzij hem/haar. Het is dus heel verleidelijk om geen relatie met zo’n heerlijk en perfect persoon aan te gaan, maar pas op voor de valkuilen want voor je het weet zit je gevangen in het web van een narcist waar het moeilijk is om uit te komen.

Waarom ben ik er nu pas achter dat mijn ex een narcist is?

Het feit dat je er pas veel later achter komt dat je partner of ex een narcist is is omdat je narcistische partner heel subtiel te werk is gegaan en diep van binnen weet iemand nodig te hebben om zich superieur te voelen . Maar let op, je narcistische ex is zich hier van helemaal niet bewust.

Mijn ex is een narcist, wat kan ik doen?

Het is heel moeilijk om te beseffen dat je partner een narcist is, en als het je ex betreft raden wij je aan je ex niet terug te winnen. In dat geval kun je beter dit boek lezen, waardoor je jezelf weer sterker en gelukkiger gaat voelen.

Hierbij ons advies hoe om te gaan met een narcistische ex of partner

• hecht geen waarde aan wat je narcistische ex of partner zegt
• zoek niet naar verklaringen voor zijn/haar daden
• geef duidelijk je grenzen aan en maak de consequenties ook duidelijk
• accepteer geen excuses
• lever geen kritiek want dat heeft geen zin en het maakt de communicatie alleen maar moeilijk
• wijs je narcistische partner niet op zijn/haar verantwoordelijkheden want die zijn onbekend
• blijf (financieel) onafhankelijk van je narcistische ex of partner
• laat niet zien dat je bang bent voor zijn/haar dreigementen
• blijf in contact met mensen die je dierbaar zijn (familie en vrienden)
• hou van jezelf en blijf geloven in jezelf

Ons advies: is je ex een narcist, val niet voor zijn/haar charmes als hij/zij je terug wil winnen. Een narcist reageert als een klein kind, het is dus erg belangrijk dat je je grenzen aangeeft.

Leer te zeggen :

“nee, ik ben het er niet mee eens”

“je overdrijft”

“geen sprake van”

“dit weiger ik”

“waarom dreig je? Denk je dat ik dan bang word of zo?”

“het heeft geen zin om mij te chanteren want ik ben er niet gevoelig voor”

“ik accepteer niet dat je…”

Word ongevoelig voor beschuldigingen die klinken als “jij had dit zo moeten doen….” Of “waarom heb je dit gedaan…?”

Kortom laat je niet vernederen, niets aanpraten en blijf vertrouwen hebben in jezelf.

Is mijn ex een borderliner?

We krijgen regelmatig de vraag over exen die borderliner zijn. Althans men vraagt zich af wat het verschil eigenlijk is met een ex die narcist is.

Een borderliner kan narcistische trekjes hebben maar hoeft nog geen narcist te zijn. We leggen je hieronder een en ander uit.

De typische kenmerken van een narcist zijn: grootheidswaanzin, hij/zij gebruikt anderen om zichzelf beter te voelen, neemt de rol van slachtoffer aan.

Het verschil tussen een borderliner en een narcist is  dat een narcist er niet op uit is om zichzelf pijn te doen, zich af te keren van hun identiteit of zichzelf fysiek te beschadigen (automutilatie). Het komt ook niet vaak voor dat een narcist zelfmoordneigingen heeft.

De narcist is overtuigd van zijn superioriteit, denkt echt te zijn wat hij laat zien, terwijl borderliners niet zijn wat ze laten zien.

Een narcist lijdt niet (alleen als men hem wijst op zijn tekortkomingen) in tegenstelling tot een borderlinerEen narcist denkt zo:

• ik ben geweldig, sterk, ik sta boven alles
• mijn partner kan niet van me houden
• ik gebruik mijn partner om te krijgen wat ik wil krijgen, waar ik recht op heb, en ik zal ervoor zorgen dat mijn partner c.q. slachtoffer zich schuldig zal voelen zodat hij/zij me niks zal verwijten en zich ook niet onafhankelijk zal voelen
• waarom zou ik een gewetensprobleem hebben, het is toch niet mijn fout dat de ander zo dom is om het te begrijpen
• mijn slachtoffer zal me bedanken voor wat ik voor haar/hem doe, wat normaal is omdat het waar is, zonder mij zal mijn slachtoffer nergens zijn. Het is dus eigenlijk een eer voor hem/haar dat ik dit doe
• als één van mijn dierbaren iets overkomt, ben ik droevig, maar niet voor degene die het betreft, maar ik vind het erg voor mezelf

Een borderliner daarentegen denkt zo (hij/zij kan ogenschijnlijk op een narcist lijken)

• ik ben zwak
• diep van binnen weet ik dat ik niks waard ben, ook al ben ik in staat om aan de buitenwereld te laten zien wat de tekortkomingen van anderen zijn
• ik faal omdat ik zwak en waardeloos ben, ik ben niet in staat om gelukkig te zijn
• mijn partner kan niet van mij houden, als hij/zij zegt dat dat wel zo is dan vergist hij/zij zich
• ik moet absoluut uit deze onhanteerbare emotionele situatie komen
• om hier uit te komen was ik gedoemd om de ander te negeren, de grond in te drukken, ook al was dat niet mijn plan. Mijn plan was namelijk om hier uit te komen
• ik onderga mijn emotie en doe wat het zegt te doen
• ik ben me er bewust van wat ik heb gedaan. Ik denk dat het ook fout was en nu word ik geconfronteerd met mijn geweten, schuldgevoelens die op hun beurt er weer voor emoties zorgen die ik niet kan verdragen. Ik moet dus koste wat het kost uit deze situatie komen
• als het mij niet lukt om uit de situatie te komen stel ik de ander verantwoordelijke, niet om kwaad te doen maar als de ander niet verantwoordelijk is, dan zou ik het zijn, en ik zou mezelf niet kunnen verdragen om zo gehandeld te hebben
• ik veroordeel de ander dat ik niet mezelf kan zijn. De ander had me moeten beschermen en had moeten voorkomen dat ik in deze situatie terecht ben gekomen. Als de ander mij had gerespecteerd en van me had gehouden dan zou ik niet in deze ondragelijke emotionele toestand terecht zijn gekomen. De schuld ligt dus bij die ander.

Een borderliner wordt geleid door emoties. Het zijn de emoties die zijn narcistische en impulsieve gedrag veroorzaken. Borderliners zijn vaak verslaafd aan drugs, leiden aan anorexia of boulimie, kwetsen anderen, stelen of doden. Dit gedrag is niet het doel maar wordt veroorzaakt door emoties die hij/zij opgelost wil hebben. Een borderliner zegt vaak dat hij er niets aan kan doen wat hij/zij heeft gedaan. Dit geheel in tegenstelling tot een narcist die de ander negeert om zichzelf beter te voelen.

Conclusie: het grote verschil tussen een narcist en een borderliner is dat een narcist van zichzelf houdt, en geen twijfels heeft over zijn eigenwaarde.
De borderliner houdt daarentegen niet van zichzelf, heeft wel twijfels over zijn/haar eigenwaarde

Lees ook dit artikel: mijn ex heeft een persoonlijkheidsstoornis