Mijn partner weigert relatietherapie: begrijp de redenen en los ze op
Je partner weigert relatietherapie en je zoekt advies? Want als je partner niet meebeweegt, denk jij vervolgens: maar wacht eens even. We willen toch hetzelfde? Onze relatie redden of niet dan?
Deze gedachten komen op wanneer je bijvoorbeeld naast je partner zit en je denkt na over jullie relatie.
Het voelt namelijk alsof jullie de laatste tijd steeds verder uit elkaar drijven. Je hebt al vele boeken gelezen. Je probeert dingen anders te doen.
Bewuster. Liefdevoller. Minder vanuit angst.
Maar elke keer als jij iets deelt, zegt je partner:
“Ik vind het prima zo.”
Of erger nog:
“Je maakt problemen die er niet zijn.”
Die woorden snijden.
Niet omdat ze grof zijn, maar omdat ze jou onzichtbaar maken. Omdat ze je het gevoel geven dat je te veel bent. Te moeilijk.
Dat wat jij voelt — dat er iets knaagt, schuurt, niet klopt — blijkbaar geen bestaansrecht heeft.
En dat is het begin van de verwarring.
Want hoe kan het dat jij in deze relatie iets mist, iets zoekt, iets wilt helen… terwijl de ander beweert dat alles goed is?
Is het dan jouw fout? Ben jij het probleem?
Of is er iets anders aan de hand?
Beluister ook Podcast 28: Als jij wilt werken aan de relatie en jezelf, maar je partner niet. Dan is dit wat je doet.
Ik wil graag in therapie, werken aan mijzelf, maar mijn partner niet
Laten we even stilstaan bij die term: werken aan jezelf.
Het is een beetje een containerbegrip geworden, maar voor mensen met een angstige hechtingsstijl of codependente stijl voelt het vaak heel concreet.
Het betekent bijvoorbeeld:
- Je bent je bewust geworden van oude patronen: pleasegedrag, emotionele afhankelijkheid, controlebehoefte.
- Je zoekt naar manieren om jezelf gerust te stellen zonder de ander daarvoor nodig te hebben.
- Je probeert te communiceren zonder verwijten, zonder drama, zonder over-emoties.
- Je reflecteert: Waarom triggert dit me zo? Wat is van mij, wat is van de ander?
En dat is intens werk. Innerlijk werk vraagt moed.
Want je gaat niet alleen aan de slag met het heden, maar ook met alles wat nog onverwerkt ligt in je systeem.
Werken aan jezelf betekent: de moed hebben om naar binnen te kijken en verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen heling.
En wat je hoopt — waar je misschien zelfs op vertrouwt — is dat als jij groeit, de ander meegroeit.
Maar wat nu als dat niet gebeurt?
Waarom jouw groei er soms voor zorgt dat je partner relatietherapie weigert
Wat gebeurt er als één iemand zich ontwikkelt en de ander niet? Op het eerste gezicht lijkt dat een kwestie van tempo of interesse.
Maar in de praktijk ontstaat er vaak een groeiende emotionele kloof.
Want persoonlijke groei verandert je perspectief, je verlangens, je communicatie, je grenzen.
Waar jij eerst nog stil was als iets pijn deed, durf je nu te zeggen: “Dit voelt niet fijn voor mij.”
Waar jij eerst de ander nodig had om je veilig te voelen, ontdek je nu: “Ik kan mezelf veiligheid bieden, maar ik heb wél behoefte aan echte verbinding.”
Waar jij vroeger dacht: als ik me maar aanpas, dan blijft het goed, voel je nu:“Als ik me blijf aanpassen, raak ik mezelf kwijt.”
Je partner hoort dit — en voelt het als dreiging.
Mijn partner weigert relatietherapie: de vermijdende partner
Je partner is misschien niet “ongeïnteresseerd” of “emotioneel lui”, zoals je innerlijke criticus soms wil beweren.
Je partner is mogelijk vermijdend gehecht. En dat verandert alles.
Een vermijdend gehechte partner heeft vaak:
- Moeite met nabijheid
- Angst om de controle te verliezen in een emotionele verbinding
- De overtuiging dat kwetsbaarheid leidt tot afwijzing of afhankelijkheid
- Geleerd dat "emotioneel zelfstandig zijn" gelijk staat aan "veilig zijn"
Voor deze persoon voelt jouw vraag om therapie, reflectie of verdieping als een aanval op zijn/haar autonomie.
Waar jij denkt: "Als we samen leren, komen we dichter bij elkaar."
Voelt je partner: "Als ik hierin meega, verlies ik mezelf."
Je partner kan dus:
- Gesprekken ontwijken
- Afstand nemen wanneer jij emotioneel wordt
- Jouw behoefte aan verbinding als “eisen” ervaren
- Zich afsluiten zodra het over gevoelens gaat
Niet omdat hij/zij je niet liefheeft — maar omdat deze dynamiek voelt als overleven. Vaak is dat geleerd in de jeugdjaren, bijvoorbeeld wanneer je partner is opgegroeid in een dysfucntioneel gezin. We spreken dan van hechtingstrauma. Wanneer beide partners op onbewust niveau een hechtingstrauma hebben ontwikkeld kan dit leiden in liefdesrelaties tot wat we noemen 'traumabinding'.
>>> Lees hier ook het artikel over Traumabinding. Waarom je niet loskomt van je ex.
Voor je partner voelt nabijheid riskant. Emoties zijn oncomfortabel. Kwetsbaarheid voelt als controleverlies.
Jouw verlangen naar verbinding raakt iets ouds in hen. Iets wat zegt: ‘Wees sterk. Los het zelf op. Laat niemand te dichtbij komen.’
Wanneer jij vraagt om therapie, hoort je partner: ‘Ik ben niet goed genoeg.’ En dus ontstaat er weerstand, verdediging, of afwijzing.
En jij?
Jij voelt je steeds meer alleen. Onbegrepen. Emotioneel hongerig.
Terwijl je juist dacht: "Ik doe toch alles goed nu?"
Als jij voorzichtig voorstelt:
“Zullen we misschien eens samen praten met iemand? Een relatietherapeut?”
Reageert je partner misschien wel met:
- “Ik heb geen zin om met een vreemde over ons te praten.”
- “Jij bent degene die dingen ziet die er niet zijn.”
- “We hebben het toch prima zo?”
- "therapie is voor mietjes"
Die weigering voelt natuurlijk als een klap.
Want voor jou is relatietherapie geen aanval, maar een vorm van hoop. Een teken dat je de relatie serieus neemt. Je wilt je ontwikkelen want je weet: jezelf niet ontwikkelen betekent uiteindelijk de dood.
Maar voor je vermijdende partner betekent therapie:
- Dat er “problemen” zijn (en dat voelt als falen)
- Dat gevoelens benoemd gaan worden (en dat voelt als gevaar)
- Dat er iemand gaat zeggen dat hij/zij iets moet veranderen (en dat voelt als controleverlies)
Dus trekt hij/zij zich terug. Sluit zich af. Ontkent. Minimaliseert.
Hoe je je partner kunt bewegen om wel in therapie te gaan
Als je graag je partner in de therapiekamer wilt hebben is het belangrijk om realistische verwachtingen uit te spreken.
Therapie is geen magisch herstelmiddel — het is een ruimte waarin allebei kunnen onderzoeken wat er leeft, wat er scheef is en wat er verlangd wordt.
Zeg tegen je partner dat je graag de uitkomst wilt loslaten en dat je het meer ziet als een traject persoonlijke ontwikkeling. Alleen gaat het nu om jullie beiden.
Ga er dus niet in met de verwachting dat het ‘moet slagen’, of dat het ‘moet leiden tot blijven’. Die druk maakt dat een van de twee zich onveilig voelt of emotioneel blokkeert.
Beter is om te zeggen:
“Ik wil met je in gesprek, niet omdat jij fout zit, maar omdat ik geloof dat we beiden mogen voelen wat waar is — ook als dat spannend is.”
In een goede therapeutische setting ontstaat er helderheid. Soms leidt die tot verdieping, soms tot een respectvol afscheid. Maar in beide gevallen ontstaat er meer waarheid, en dat is altijd winst.
Casus: Eva & Thomas
Ik deel graag een casus met je over een stel dat bij mij in therapie kwam: Eva en Thomas.
Eva (38) is een gevoelig, reflectief type. Ze heeft een aantal jaar therapie gevolgd om haar bindingsangst en verlatingsangst te doorgronden.
Sinds haar relatie met Thomas (41) heeft ze veel geleerd over zichzelf.
“Ik ben niet meer zo explosief als vroeger. Ik blijf bij mijn gevoel, stel vragen, en ik probeer niet meer alles te ‘fiksen’.”
Maar het leek alsof Thomas zich juist meer begon af te sluiten naarmate ik meer werkte aan mijzelf.
Elke keer als Eva haar gevoelens deelt, raakt hij geïrriteerd:
- “Je maakt alles zo zwaar.”
- “Wat moet ik hier nou weer mee?”
- “Als je zo doorgaat, hou ik er gewoon mee op.”
Toen Eva voorstelde om samen in relatietherapie te gaan, lachte Thomas het weg met:
“Ik ga mijn vuile was niet buiten hangen.”
Waarop Eva mij vertelde:
“Soms denk ik: hoe meer ik aan mezelf werk, hoe slechter het gaat tussen ons. Alsof hij me liever had toen ik alles opkropte.”
Eva begon haar angstige hechtingsstijl te herkennen als een oude wond: telkens als ze zich emotioneel verlaten voelde, wilde ze bevestiging. In eerdere relaties reageerde ze paniekerig, controlerend. Maar nu niet meer.
Thomas, leek op het eerste gezicht de ideale partner: stabiel, rustig, loyaal. Maar zodra Eva haar gevoelens begon te delen — over haar behoefte aan verbinding, kwetsbaarheid, of haar wens om samen in therapie te gaan — ging het bergafwaarts. Hij werd kortaf, trok zich terug op zijn werkkamer, of gaf haar dagenlang het zwijgen.
Eva vertelde:
“Soms voelde ik me net een kind dat smeekte om aandacht, terwijl ik rationeel wist dat ik niet ‘te veel’ was. Maar zijn afwijzing activeerde álles in mij.”
Ze bleef, uit liefde. En uit hoop. Maar uiteindelijk kwam het besef:
“Ik kon mezelf niet blijven verraden om de relatie te redden.”
Ze koos ervoor om te vertrekken. Niet uit haat, maar uit zelfbehoud.
De pijn van mismatch in bewustzijn
Als je een relatie hebt waarin jij, zoals Eva, aan jezelf werkt en de ander niet, ontstaat er op termijn een scheefgroei. Die mismatch voelt niet alleen pijnlijk — hij kan ook verwarrend zijn. Vooral als je bij jezelf een angstige hechtingsstijl hebt erkend.
Jij voelt: er is iets mis.
Je partner (een persoon als Thomas) voelt dus: laat me met rust.
Dat verschil in waarneming kan je aan jezelf doen twijfelen. Want als de ander zich nergens zorgen over maakt, waarom voel jij dan spanning? Waarom verlang jij naar gesprekken, verdieping of hulp?
Het antwoord zit vaak in de mate van bewustzijn.
Jij bent je bewust van hoe bepaalde patronen in je relatie herhaald worden. Je voelt de terugkerende afstand, het ontbreken van emotionele afstemming, of het feit dat je telkens de verbinding moet initiëren. Je merkt wat niet stroomt — en dat komt omdat je jezelf aan het ontwikkelen bent.
Maar je partner? Die merkt het misschien niet. Of wil het niet merken.
Niet omdat hij of zij ‘dommer’ is, maar omdat hun zenuwstelsel is getraind om af te sluiten zodra het spannend wordt.
Bewustzijn vergroot je gevoeligheid — en dus je pijn
Wat veel mensen vergeten: persoonlijke groei maakt je gevoeliger. Niet kwetsbaarder in de negatieve zin, maar wel meer afgestemd op wat klopt en wat niet. Je kunt je eigen ongemak niet meer wegduwen. Je voelt het als je over je grenzen gaat. Je merkt het als iets je triggert.
En als je partner daar onbewust of ontwijkend mee omgaat, voel jij je juist nóg eenzamer.
Want er is niets eenzamer dan de enige zijn die het wél ziet.
De dans van angstig en vermijdend
De relatie tussen iemand met een angstige hechtingsstijl en iemand met een vermijdende hechtingsstijl wordt vaak omschreven als een emotionele dans — eentje waarbij de één dichterbij wil komen, terwijl de ander zich juist terugtrekt.
De angstige partner zoekt bevestiging:
“Ben ik veilig bij jou? Mag ik er zijn? Is onze verbinding nog intact?”
De vermijdende partner voelt druk:
“Je wilt te veel. Ik voel me verstikt. Laat me met rust.”
Wat volgt is een patroon van aantrekken en afstoten. Jij stuurt een bericht omdat je je onzeker voelt. Je partner reageert kortaf of vertraagd.
Jij voelt je afgewezen, dus je stuurt nóg een bericht, of trekt je terug in stilte, hopend dat de ander je komt halen.
Maar dat gebeurt vaak niet — en zo blijf je hangen in een dynamiek van gemis, misverstand en gemaskeerde behoeftigheid.
En toch... voelen jullie je op een dieper niveau tot elkaar aangetrokken.
Niet omdat het gezond is, maar omdat jullie pijnpunten perfect op elkaar aansluiten.
Waarom je blijft hopen (zelfs als je weet dat het wringt)
Je weet dat jullie vastzitten. Dat de gesprekken steeds in cirkels draaien. Dat jij alles op tafel legt en je partner zwijgt of zich terugtrekt. En toch… hoop je.
Je hoopt dat als je het nóg een keer rustig uitlegt, hij of zij het wél zal begrijpen.
Dat als jij nog wat zachter, liefdevoller, wijzer reageert… de muur afbrokkelt.
Dat als jij nog een laagje van je oude patronen heelt, de ander vanzelf volgt.
Die hoop is niet naïef — ze is diep menselijk.
Mensen met een angstige hechtingsstijl zijn vaak op jonge leeftijd al gewend geraakt aan onvoorspelbare liefde.
De liefde van een ouder die er soms was, maar vaak niet. Die warmte gaf, maar ook verwarring.
Als kind leerde je dan: “Als ik het goed doe, komt de liefde vanzelf.”
In je volwassen relatie projecteer je die overtuiging op je partner:
“Hij/zij trekt zich nu terug, maar als ik het ‘goed’ doe, komt hij/zij terug naar mij.”
En dat is waarom je blijft. Niet omdat je zwak bent. Maar omdat je hoop een echo is van je hechtingsverlangen.
Een verlangen dat ooit onveilig was — en zich nu vastklampt aan wie onveilig blijft.
Inzicht: Soms blijf je niet om wie de ander is, maar om wat jij denkt dat er nog zou kunnen zijn — als hij/zij eindelijk open zou gaan.
Hoe je jezelf kan kwijtraken in de relatie als je partner therapie weigert
Voor het punt van loslaten ligt een lange weg van aanpassen, twijfelen, en hopen.
Een weg waarop je langzaam je eigen stem kwijtraakt — niet omdat je geen wil hebt, maar omdat je voortdurend in overlevingsmodus leeft.
Want dat is wat er vaak gebeurt in relaties waar de één groeit en de ander stil blijft staan:
je raakt uit balans, en je past je aan. Eerst subtiel, later structureel. En voor je het weet ben je vooral bezig met:
- Hoe je je gevoelens brengt
- Wanneer je wel of niet iets kunt delen
- Hoe je de ander kunt “meenemen” zonder hem of haar kwijt te raken
En dat doet iets met wie je bent.
Je begon de relatie als een zelfbewust, warm en nieuwsgierig mens. Maar maanden of jaren later sta je voor de spiegel en denk je: “Waar ben ík gebleven?”
Dit gebeurt langzaam. Het sluipt erin.
Je bent zo bezig met het veilig houden van de verbinding, dat je jezelf verliest in de pogingen om gezien te worden.
Veelvoorkomende patronen wanneer een partner therapie weigert
Laten we nog even op een rijtje zetten welke patronen je zoal tegenkomt als je partner therapie weigert:
- Overfunctioneren: Jij compenseert wat de ander niet geeft. Je leest over hechting, plant gesprekken, stelt voor om hulp te zoeken… en de ander zegt: “Jij bent degene die alles moeilijk maakt.”
- Pleasen: Je stelt je vragen bij je behoeften. Je vraagt minder, voelt meer, praat zachter. Je denkt: Als ik het nóg voorzichtiger breng, schrikt hij/zij misschien niet weg.
- Redderen: Je wordt zijn of haar emotionele draagkracht. Je analyseert, verzacht, verplaatst je eindeloos in de ander. Maar niemand vraagt: Wie zorgt er voor jou?
In een dynamiek met een vermijdende partner wordt het steeds lastiger om trouw te blijven aan wat jij nodig hebt. Je gaat twijfelen aan je gevoel. Je past je verwachtingen aan. Je rationaliseert afstand: “Iedereen heeft toch tijd voor zichzelf nodig?”
En langzaam raak je uit verbinding met je lichaam. Je intuïtie. Je grenzen.
Tot je op een dag wakker wordt en beseft:
Je bent niet meer wie je was. En wat je voelt, is niet liefde — het is houvast aan een schaduw van wat je ooit hoopte dat het zou worden.
Wanneer je voelt: zo kan het niet langer
Je voelt niet zozeer verdriet, maar leegte. Niet zozeer twijfel, maar uitputting.
En dan dringt het besef door: het is niet de liefde die op is… ik ben zelf op.
Na maanden of jaren van aanpassen, hopen, pleasen en wachten, schuurt iets dieper dan ooit: Je bent trouw geweest aan de verbinding, maar je bent jezelf onderweg kwijtgeraakt.
In die stilte ontstaat een nieuwe vraag:
“Hoe lang kan ik dit nog volhouden, zonder mezelf te verliezen?”
Wanneer is het tijd om los te laten?
Niet uit woede. Niet uit impuls. Maar uit helderheid.
Mogelijke signalen:
- Je voelt je structureel leeg, verward of gekleineerd
- Je staat voortdurend op eieren om de ander niet af te schrikken
- Je doet al het werk in de relatie — emotioneel, communicatief, zelfs praktisch
- Je partner weigert consequent om mee te bewegen of verantwoordelijkheid te nemen
- Je leeft vooral in het potentieel: “Als hij/zij ooit zou veranderen…”
Wat je ooit ‘liefde’ noemde, voelt nu als houvast.
En diep vanbinnen weet je: je kunt niet blijven wachten op iemand die zichzelf niet wil aankijken — zeker niet als jij dat inmiddels wél doet.
Loslaten is dan geen falen of opgeven. Het is erkennen dat de vorm waarin je geprobeerd hebt liefde te leven, jou niet langer dient.
10 Reflectievragen om bij stil te staan
- Wat in deze relatie maakt dat ik twijfel aan mijn gevoel?
- Welke delen van mezelf zijn stiller geworden sinds ik met deze partner ben?
- Waar pas ik me aan om de ander niet kwijt te raken?
- Welke grenzen zijn er stiekem verschoven — en voelt dat nog goed?
- Wat probeer ik te helen via mijn partner wat eigenlijk in mijzelf zit?
- Leef ik in de realiteit van onze relatie, of in de hoop op wat het zou kunnen zijn?
- Wat doet het met mijn zelfbeeld dat de ander niet wil meebewegen?
- Durf ik me een leven voor te stellen waarin ik wél volledig tot bloei kom?
- Wat heb ik nodig om me veilig, gezien en gewaardeerd te voelen in een relatie?
- Als niets verandert: blijf ik dan, of kies ik opnieuw?
Onthoud: wat je voelt is waardevol.
Je verlangen naar diepgang, wederkerigheid en groei is geen zwakte, maar een teken van je ontwikkeling.
Je verdient een relatie die meebeweegt — of de ruimte om zelf te blijven groeien.
Wat je ook kiest, laat het een keuze zijn die je dichter bij jezelf brengt.
